5. Kilès pou maké ?¶
5.1. “kay” oben “ka i” ?¶
1/ Si ou ka palé dè wòch oben zékal a pwason sé “kay”
2/ Si ou pé ranplasé épi “ka alé”, sé “kay” (ou andwa maké “k’ay”, men nou désidé nou ka woté apòstwòf-la sa pou sa pi senp).
An té kay Bastè (an té ka alé Bastè)
3/ Lè sé on biten ki toupré fèt, nou ka maké “kay” (mo-la sa pitité adan “ka alé” osi, menmsi sa pa ka parèt. Kivédi ni moun ma maké “k’ay” men nou désidé nou ka woté apòstwòf-la pou tala osi).
An té kay pati (an té kay pou pati)
4/ Si ou pé ranplasé épi “kibiten i”/ “kibiten ki” oben “sa i”, sé “ka i”
Gadé ka i ni an frijidè la (gadé sa i ni, gadé kibiten i ni)
5.2. “Annou” oben “an-nou” ?¶
Si ou pé ranplasé épi “an mwen é vou” sé “an-nou” sinon, sé “annou”
Pati an-nou (Pati an mwen é vou)
Annou pati
5.3 “Manman mwen” oben “Manman-mwen” ?¶
Nou ka maké
Manman | Papa |
---|---|
Manman-mwen | Pap’an-mwen |
Manman-w | Papa-w |
Manman-y | Papa-y |
Manman-nou | Pap’an-nou |
Manman-zòt | Papa-zòt |
Manman-yo | Papa-yo |
5.4 “pon” oben “p’on” ?¶
Sé “pa on” ki pitité-y kidonk, maké “p’on” valab, men pou senplifyé, nou toujou ka maké “pon”. Sé menm prensip pou kon.
Dépawfwa ou pé ka tann son on ka trenné, kon adan :
...kon-on balyé adan on lanmwa !
A moman-lasa nou ka maké kon-on é pon-on.